حاجی در خصوص “آب”مطرح کرد دولت عزم و ارادهای برای اجرای مصوبات شورای عالی آب ندارد/ اقدامات دولت در زمینه کشاورزی زایندهرود را به وضعیت نگران کننده کنونی دچار کرده است
حاجی در خصوص “آب”مطرح کرد دولت عزم و ارادهای برای اجرای مصوبات شورای عالی آب ندارد/ اقدامات دولت در زمینه کشاورزی زایندهرود را به وضعیت نگران کننده کنونی دچار کرده است دولت عزم و ارادهای برای اجرای مصوبات شورای عالی آب ندارد/ اقدامات دولت در زمینه کشاورزی زایندهرود را به وضعیت نگران کننده کنونی دچار […]
حاجی در خصوص “آب”مطرح کرد
دولت عزم و ارادهای برای اجرای مصوبات شورای عالی آب ندارد/ اقدامات دولت در زمینه کشاورزی زایندهرود را به وضعیت نگران کننده کنونی دچار کرده است
دولت عزم و ارادهای برای اجرای مصوبات شورای عالی آب ندارد/ اقدامات دولت در زمینه کشاورزی زایندهرود را به وضعیت نگران کننده کنونی دچار کرده است
نماینده مردم شاهین شهر و برخوار در مجلس گفت: مصوبات شورای عالی آب پیرامون اصفهان ۹ بند دارد که اگر تمامی آن اجرایی شود، نوعی ساماندهی اتفاق میافتد و برداشتها اصولی خواهد شود، باید میزان برداشتها کنترل شود و به نسبت آب موجود طبق آن مصوبه ۹ مادهای سهمیه بندی شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل ازصاحب نیوز در گذشته اصفهان با زایندهرود در تمامی جهان به عنوان قطب گردشگری شناخته میشد اما سالهاست به دلایل مختلف نه تنها عدم جریان این رودخانه باعث کاهش جذابیت شهر و بالطبع آن کاهش توریست و گردشگر شدهاست بلکه مشکلات زیست محیطی زیادی نیز به همراه داشته است.
یکی دیگر از مشکلات این عدم جریان آب زایندهرود پایین رفتن سفرههای زیر زمینی و متعاقب آن به وجود آمدن بحرانی جدی برای کشاورزان استان است. به همین منظور در زمینه دلایل این خشکسالی و مشکل کمبود آب استان با حسینعلی حاجیدلیگانی، عضو کمسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به گفتو گو پرداختیم که در ادامه متن این گفتوگو را میخوانید:
*با توجه به واکنش اخیر کشاورزان بالاخص کشاورزان شرق استان به نظر شما مهم ترین عامل خشکسالی استان چیست؟
مسئله آب استان چند وجه دارد که کمبود بارش ها در مناطقی که سرچشمه زاینده رود است مهمترین وجه آن است، در مناطقی که سرچشمه زایندهرود است امسال ۸۰۰ میلیمتر بارش داشتیم در صورتی که در گذشته در همین مقطع زمانی تا ۱۴۰۰ میلیمتر بارش داشته است.
بنابراین باید گفت حجم آب ورودی به سد و حجم خروجی از آن درمجموع هماهنگی ندارد و به نحو مطلوبی نیست و باید گفت درپنجاه سال گذشته به هیچ وجه آب پشت سد کمتر از میزان فعلی یعنی ۱۲۰ میلیون متر مکعب نبوده است. از جهتی دیگردر گذشته ۷۰ درصد آوده آب موجود از برف تامین میشد، یعنی برفی که در سرچشمه زایندهرود انبار شدهبود به مرور زمان تبدیل به آب و وارد زایندهرود میشد در صورتی که در شرایط کنونی فقط ۳۰ درصد آب ورودی به زایندهرود را برف تشکیل میدهد.
وجه بعدی مشکل خشکسالی برداشتهای غیر مجاز آب چه در حوزه سرچشمه زایندهرود و چه در طول مسیر رودخانه است. از طرفی دیگر انتقال آب به سرزمبنهای دور و این مقدار لولهگذاری برای انتقال آب به دشتها که در گذشته به هیچوجه نداشتیم نیز یکی از عاملان مشکل خکشالی استان است.
از طرفی دیگر میزان مصرف آب چه در زمینه شرب و چه درصنعت به واسطه افزایش جمعیت نسبت به گذشته و گرمی هوا افزایش یافته است. از سویی دیگر خط انتقال آب به یزد که قرار بود پس از افتتاح خط سوم کوهرنگ به بهره برداری برسد حدود ۱۲ سال است که فعال شده است و آب زایندهرود به یزد منتقل میشود و همه این دلایل دست به هم داده و شرایط کنونی را به وجود آوردهاست.
*در جلسه نمایندگان استان با رییس مجلس و وزیر نیرو بر انجام تمام مصوبات شورای عالی آب تاکید فراوان شد، حال سوال اینجاست که مهمترین مصوبه شورای عالی آب پیرامون زایندهرود چیست؟
مصوبات شورای عالی آب پیرامون اصفهان ۹ بند دارد که اگر تمامی آن اجرایی شود، نوعی ساماندهی اتفاق میافتد و برداشتها اصولی خواهد شود. در شرایط فعلی چهارمحال بختیاری و یزد برداشتهای خود را از زایندهرود انجام میدهند اما سر اصفهان بی کلاه میماند، به عبارتی دیگر کسری میزان برداشت آب نسبت به آبی که موجود است فقط در استان اصفهان حس میشود.
یکی از جمعبندیهایی که در آن جلسه انجام شد که اتفاقا پیشنهاد بنده نیز بود این است که باید میزان برداشتها کنترل شود و به نسبت آب موجود طبق آن مصوبه ۹ مادهای سهمیه بندی شود نه اینکه همه آب مورد نیز خود را بردارند و مقدار باقیمانده به اصفهان برسد؛ بند دیگر این مصوبات نیز این است که صنایع باید به سمت استفاده از پساب برای مصرف آب خود بروند که یقینا اگر این مصوبات اجرایی شود بخش مهمی از مشکلات استان مرتفع خواهد شد.
متاسفانه مشکلی که ما در سطح کشور داریم این است که علیرغم اینکه سهم استان اصفهان در زاینده رودی که الان خشک شده و خیلی کم است، اما یک فضای اصفهان ستیزی نیز در مجلس و دولت شکل گرفته است و همه به دنبال این هستند که بگویند اصفهان استانی برخوردار است و مطالبی که عنوان میکند واقعیت ندارد درحال که واقعیت این است که همانطور که مشاهده میشود در مصرف شرب حدود سه میلیون متر مکعب بر ثانیه کسری آب داریم و راهی نیز برای جبران آن نداریم.
در حالت کلی اگر این بودجه دولتی به صورت رایگان در اختیار قرار نمیگرفت، در دشتها و مراتع تا به این اندازه کشاورزی گسترش پیدا نمیکرد، یعنی عملا خود دولت با این روش و اقدامی که انجام داده است این بلا را سر استان چهارمحال بختیاری و اصفهان آوردهاست.
از سویی دیگر باید گفت هیچ ارادهای از سوی مسئولان استان چهارمحال بختیاری نیز در جهت رفع مشکل زایندهرود وجود ندارد و متاسفانه برخی از مسئولان این استان برخلاف آنچهکه در تاریخ، اسناد و طومار شیخ بهایی آمده است، کل زایندهرود را از آن خود میدانند. از طرفی دیگر با وجود اینکه عموم مردم سر این قضیه هیچ مشکلی ندارند اما متاسفانه برخی از گروههای افراطی این عقیده را بین مردم و فضای رسانهای پمپاژ و القا میکنند.
*ضمانت اجرایی مصوبات شورای عالی آب چیست؟
هیچ ضمانتی در این زمینه وجود ندارد و همین امر سبب این شده است که با وجود اینکه این مصوبات زیاد هم به نفع استان اصفهان نیست ولی تاکنون به خاطر این طرح اجرا نشدهاست و باید گفت دلیل اصلی آن عدم عزم و اراده دولت در اجرای این مصوبات است و اگر این عزم و اراده به وجود نیاید شاهد بروز بحران جدی در زمینه تامین آب شرب مردم خواهیم بود. در حالت کلی اگر دولت برنامه ریزی مناسبی در این زمینه انجام ندهد با فاجعه دردناکی مواجه خواهیم شد.
*آیا تاکنونی اعتراضی از سوی نمایندگان استان اصفهان درقالب طح سئوال و یا استیزاح از وزرا در زمینه مشکل آب استان داشتهاند؟
بله. به عنوان مثال خود بنده تا این لحظه دو تحقیق و تفحص ارائه کردهام و چندین بار نیز طرح سئوال نمودهام، اما وقتی که باید به کمسیون ارجاع داده میشد به خاطر فضای اصفهان ستیزی حاکم در کشور رای نیاورد و به تصویب نرسید. انصافا در دوره دهم مجلس هر بیست نماینده استان وفاق خوبی باهم دارند و همه بر لزوم حل مشکل آب تاکید دارند.
اما این را نیز باید گفت این وفاق بین نمایندگان اصفهان به دلیل عدم احساس خطر جدی و بالطبع آن عدم اراده برای اجرای این طرح به نتیجه لازم نرسیدهاست.
*بسیاری از کارشناسان بحث مشکل آب استان را به بحث تونل خط سوم کوهرنگ گره زدهاند، آیا افتتاح خط تونل سوم کوهرنگ باعث برون رفت از بحران آب خواهد شد؟
خیر. چون اگر دو یا سه سال دیگر سد تونل سوم نیز ساخته شود فقط مشکل تامین آب شرب ما مرتفع میشود و برای حل یا کاهش کلی مشکل آب استان باید مشکلات و شیطنتهای موجود درزمینه پروژه بهشت آباد رفع تا این پروژه به نتیجه برسد؛ در حالت کلی باید گفت ابتدا ما باید کاری کنیم که هم مجلس و هم دولت به این نتیجه برسند که اصفهان مشکل کم آبی را دارد که اگر همین مسئله ثابت شود بخشی از این مشکل حل خواهد شد و میتوانیم قدمهای بعدی را در این زمینه برداریم.
به هر حال به همت دولت و نمایندگان مجلس ما در بودجه سال ۹۷ از لحاظ اعتبارات مالی برای اجرای سد تونل سوم هیچ محدودیت و مشکلی نداریم، اما امیدواریم موانع برای شروع ساختن سد به وجود نیاید
*در پایان به نظر شما در زمینه منازعات موجود بین مسئولان اصفهان و چهارمحال بختیاری در زمینه زایندهرود چیست؟
به نظر بنده مسئولان استان چهارمحال بختیاری باید بیایند و این مشکل به نحوی حل بشود تا تبعات اجتماعی آن نیز رفع شود.
در مصرف کشاورزی نیز درست است کشاورزان شرق با توجه به عبور خط انتقال به یزد از آنجا نسبت به وضعیت خود اعتراض دارند و به صحنه آمدند که کار درست و به جایی نیز است اما دشت برخوار از لحاظ کمی آب و فرونشست زمین ناشی از پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی بدترین دشت در سطح کشور است و دلیل عدم اعتراض مردم عدم عبور خط لوله از اینجا است وگر نه مردم اینجا نیز بیشتراز کشاورزان شرق اصفهان به صحنه میآمدند.
بنده در آن جلسه از استاندار محترم خواستم در زمینه توضیع اعتبارات اگر قرار است پولی تحت عنوان خسارت عدم کشات یا حقآبه توضیع شود باید به همان میزان عدم کشت به دلیل خشکسالی باشد و برای کشاورزان نیز استثناء قائل نباشیم و به همه کشاورزان چه در غرب، چه چه شرق، چه در شمال و چه در جنوب باید حقآبه پرداخت شود.
از طرفی دیگر طرح مطالعه نشدهای جهاد کشاورزی از سوی استاندار تحت عنوان جمعآوری پساب تصفیه خانههای فاضلاب و استفاده برای احیای زایندهرود و تالاب گاوخونی ارائه شده است و ما نیز با جدیت با آن مخالفت کردیم چون معتقدیم این طرح به هیچ وجه کارشناسی نیست و مبلغ ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلیاردی که خرج این طرح میشود به نتیجه نخواهید رسید
یکی دیگر از دلایل بی نتیجه بودن این طرح این است که تمام تصفیهخانه های موجود به مردم فروخته و واگذار شده است و پساب موجود نیز حق افرادی است که خریداری کردهاند، بنابراین چیزی که فروختیم را نمیتوانیم پس بگیریم ضمن اینکه انتقال پساب مشکلات با مشکلات اجتماعی محلی و مشکلات زیست محیطی رو به رو خواهد شد.
*شما در مصاحبه ها گفته بودید که کیفی سازی پساب میتواند راهی برای برون رفت مشکل خشکسالی باشد، آیا دولت تا به امروز اقدامی برای این کار انجام دادهاست؟
در ابتدا باید بگوییم بنده این بحث را بیشتر درجهت سلامتی بیان کردم، اینکه بدون هیچ تغییری مواد خام فاضلاب به مزارع کشاورزی وارد شود میتواند تهدیدی برای سلامت مردم باشد در صورتی که شرکتهای دانش بنیانی که در این زمینه فعالیت کردهاند میتوانند کیفیت این پساب را به نحوی افزایش دهند که حتی برای گیاهان مثمر نیز بتوان از آن استفاده کرد و محصول آن برای مردم ضرری نداشته باشد.
متاسفانه از سوی دولت در این زمینه کارهای جزئی انجام شدهاست و ما نیز به جهت عدم وجود اعتبارات مالی مورد نیاز این طرح از سوی دولت از کشاورزان خواستهایم در قالب تشکلهایی این امر را انجام دهند که خوشبختانه طرحهای خوبی ارائه شد و اکنون در مرحله انتخاب نوع تصفیه هستند.
*یکی از مسائلی که در جلسه مجمع نمایندگان استان با مسئولان دولتی مطرح شد بحث مقابله با برداشتهای بیرویه بود، تا این لحظه چه اقداماتی از سوی دولت در این زمینه صورت گرفته است؟
متاسفانه مسئولان دولتی خیلی کم در این زمینه توفیق داشتهاند و دلیل اصلی نیز این است که دفتر اقای احسانی مدیر حوزه زایندهرود و مسئول اصلی این کار در تهران است و جایگاهی که بتواند در عمل بیاید و اقداماتی را انجام دهد ندارد. در حالت کلی کسی که در تهران نشسته چگونه میخواهد در مورد زایندهرودی که از دو استان اصفهان و چهارمحال بختیاری میگذرد تصمیم مناسب بگیرد.
از سویی دیگر بنده اطلاع کامل داشتم که نماینده دولت در استان چهارمحال بختیاری در جلساتی که با حظور مسئولان دولتی برگذار میشد بر نصب کنتر و کنترل برداشتهای بی رویه تاکید میکرد اما در جلسات خود با مسئولان استان مدام بر به پایان رساندن پروژههای در پیشرو و کار شبانهروزی در جهت برداشت آب از این پروژهها تاکید میکرد.
این دوگانگی باعث شدهاست که بیش از ۱۰۰ پروژه برداشت آب، جدیداً در حوزه زایندهرود اجرا شدهاست و این باعث از بین رفتن زایندهرود شدهاست. یعنی آنقدر لولههایی با قطر بزرگ در جهت انتقال آب در زایندهرود گذاشته شدهاست که ضرهای آب جهت استفاده اصفهان وجود ندارد. به عبارت کلی باید گفت دولت با وجود بخشنامهها و مصوبات متعدد نظارت واقعی در این زمینه نداشتهاست.
*یکی دیگر از مسائلی که در مصوبات ۹ گانه آمده است عدم بارگذاری جدید است، به نظر شما دولت تا چه اندازه در این زمینه موفق بوده است؟
ابتدا باید بگویم بارگذاری جدید به معنای تعریف چند هکتار زمین کشاورزی در دشتها و انتقال آب از زایندهرود به وسیله پمپاژ و لوله گذاری به این مناطق جهت باغداری و کشاورزی است که به نسبت تاکنون بازدهی مناسبی نیز نداشته است. از طرفی دیگر تمام اعتبارات این اقدامات از پولهای بیتالمال و وامهای بلاعوض دولت برای تبدیل کشاورزی غرقابی به آبیاری نوین است، درحالی که اصلا هیچ کشاورزی در آنجا نبودهاست که بخواهیم نوع کشت را تغییر دهیم.
دیدگاهتان را بنویسید